جذبه مقام معظم رهبری شگفت انگیز است

به گزارش عروج؛ به نقل از رهیاب، دیدارهای رمضانی مقام معظم رهبری با شاعران همه ساله در سالروز میلاد امام حسن مجتبی (ع) برگزار می‌شود و در دیدار اخیر ایشان، ۳ شاعر خوزستانی حضور داشتند که از بین آن‌ها حجت الاسلام سید محمدمهدی شفیعی به شعرخوانی پرداخت.

شعر حجت الاسلام شفیعی به دلیل پرداختن به موضوع شهدای مدافع حرم و تحسین مقام معظم رهبری مورد توجه بسیاری از رسانه‌های صوتی، تصویری و نوشتاری شد و استقبال خوبی از آن در سطح جامعه به وجود آمد.

روز بیستم ماه مبارک رمضان نیز حامد صافی مسئول آفرینش‌های هنری حوزه هنری خوزستان، حجت الاسلام سید محمدمهدی شفیعی و مرتضی حیدری آل‌کثیر با حضور در دفتر شبکه اطلاع رسانی رهیاب از خاطره خوب دیدار اخیر با مقام معظم رهبری سخن گفتند اما با توجه به مصادف شدن آن با مراسم روز احیا و پس از آن عید سعید فطر و آتش سوزی در پتروشیمی بوعلی سینا این مطلب با کمی تأخیر منتشر می‌شود.

نشست خبرنگاران رهیاب با شاعران به دلیل نداشتن تکلف برای میزبان و احساسات میهمان از صمیمیتی خاص برخوردار بود و با شوخی‌های حیدری آل‌کثیر، خاطرات خوب صافی از نخستین دیدار با مقام معظم رهبری و احساسات شفیعی از نخستین تجربه شعرخوانی نزد مقام معظم رهبری این نشست به نشستی خاطره انگیز تبدیل شد.

گفتگو را با حامد صافی آغاز می‌کنیم تا از نخستین دیدار شاعرانه خود با مقام معظم رهبری سخن بگوید و کم‌کم دو شاعر دیگر وارد بحث می‌شوند و این نشست یک ساعت و ۲۰ دقیقه‌ای در یک چشم برهم زدن به پایان می‌رسد.
 

رهیاب: آقای صافی از تجربه نخستین دیدارتان برایمان بگوئید.

حامد صافی: تجربه با ارزش و خوبی بود و امیدوارم هر کدام از شاعران انقلابی خوزستان، این دیدار نصیبشان شود. سال گذشته قرار بود به این دیدار بروم اما برنامه تغییر پیدا کرد و شاعران هندی و پاکستانی جایگزین ما شدند و از خوزستان هم کسی در حوزه هنری نبود که این موضوع را پیگیری کند.

اما درباره دیدار امسال باید بگویم که از دو منظر تجربه خوبی بود؛ نخست اینکه بیشتر شاعران انقلابی کشور در این دیدار جمع می‌شوند و این جزو فرصت‌ها است و دوم زیارت حضرت آقا از نزدیک به ویژه در لحظه‌ای که شخصیت ادبی ایشان نمود بیشتری پیدا می‌کند، خیلی تجربه شیرینی است. بنده در قالب دیدارهای دانشجویی این سعادت نصیبم شده بود ولی آن فضا با فضای دیدار با شاعران متفاوت است و این تفاوت برای شاعران لذت بخش است.

رهنمودهایی که ایشان در پایان دیدار ذکر کردند، جالب بود و برای منی که در این جنگ فرهنگی بریده بودم و نا‌امید قدم می‌زدم، انرژی تازه‌ای به من داد و از این حیث که از موسسه شهرستان ادب هم نام بردند برای من که عضو این موسسه هستم لذت بخش بود.

اینکه در افطار با حضرت آقا سر یک سفره نشسته بودیم، خیلی لذت بخش بود. من در موقع افطار نیم نگاهی به ایشان داشتم و دیدم که خیلی صمیمانه نخستین شخصیت سیاسی کشور بدون هیچ غروری با شاعران نشسته است.

حضرت آقا یک مدیر واقعی است؛ وقتی می‌گوئیم فلانی مدیر خوبی است یعنی می‌داند که با افراد مختلف چگونه برخورد کند. ایشان در دیدار با دانشجویان صمیمی هستند اما این صمیمیت با صمیمیت دیدار با شاعران متفاوت است.

رهیاب: آقای صافی از نکات جالب این نشست و حس و حال خودتان برایمان بگوئید.

صافی: من تا ۲۴ ساعت بعد از دیدار در خلصه بودم و هنوز جواب درستی برای این پیدا نکردم که چگونه یک انسان غیر معصوم می‌تواند این‌قدر تآثیر گذار است. این مقام معظم رهبری که از نزدیک دیدیم با آن تصوراتی که از ایشان داشتیم از زمین تا آسمان فرق دارد.

از موقع نماز این سوال برای من پیش امد که این انسان چه کاری انجام داده که به این میزان جذبه برسد. خیلی‌ها می‌گویند چون اهل عباد هستند اما خیلی‌ها اهل عبادت هستند اما این کشش و جذبه را ندارند و جذبه مقام معظم رهبری شگفت انگیز است و وقتی این جذبه چاشنی صمیمیت شود، شما نمی‌توانید تأثیر نگیرید.

قاعدتا وقتی ایشان صحبت می‌کنند، نفوذ کلامشان در انسان تأثیر می‌گذارد و خیلی انسان باید بی‌اعتقاد باشد که این کلام از این فاصله در او تأثیر نگذارد و به خاطر همین تأثیر گذاری من ناراحتم که چرا خیلی‌ها نمی‌توانند در این جلسه حضور پیدا کنند.

برای همین سال آینده همه تلاشم را می‌کنم که شاعران جدیدی از خوزستان بروند؛ کاش مکانیزم حضور در این جلسه به قدری روان شود که بعد از ۵ یا ۶ سال همه شاعران خوزستان موفق به دیدار شوند.
 

رهیاب: آقای شفیعی شما هم بعد از ۴ بار حضور در این جلسه موفق شدید برای نخستین بار به شعرخوانی بپردازید و شعرتان نیز مورد استقبال واقع شد، این دیدار برای شما چگونه بود؟

شفیعی: خدا را شاکرم برای اینکه در این جلسه توفیق حضور پیدا کردم. حضور حضرت آقا در این دیدار به جلسه برکت می‌دهد. اینکه مقام معظم رهبری را خارج از فضای مرسوم سیاسی در این جلسه می‌بینم برایم خیلی جالب و شیرین است.

اولا باید بگویم که در این دیدار ایشان را از قالب رسانه‌ها نمی‌بینید و امام خامنه‌ای را با همه ملاطفت و شوخی‌ها می‌بینید، و این‌‌ همان چیزی است که در رسانه‌ها به صورت کامل منعکس نمی‌شود.

این صمیمیت در بقیه دیدار‌ها زیاد قابل مشاهده نیست چرا که در دیدار کارگزاران نظام و یا دیگر دیدارهای ایشان بُعد رهبری به عنوان یک جایگاه سیاسی و یا شخصیت نخست سیاسی کشور قابل مشاهده است اما دیدن شخصیت ادبی ایشان به صمیمت جلسه اضافه می‌کند.

در این جلسه شاعرانی هستند که شاید من به عنوان شاعر جوان خیلی مشتاق به دیدن آن‌ها باشم اما وجود حضرت آقا همه را در سایه می‌برد و به همین دلیل توجهی به بزرگان حاضر در جلسه نمی‌کنید. در واقع در این دیدار بین عاشق و معشوق دیواری نیست.

اینکه امسال هم توفیق داشتم در حضور ایشان شعر خودم را قرائت کنم هم لطف خدا بود. اعتقادم این است که شعرخوانی بنده و تحسین ایشان همه جزو الطاف خدا بود و شاید من و دوستان هم تصورمان این نبود که این شعر مورد پسند ایشان قرار بگیرد و حتی به این سمت رفتیم که با دست اندرکاران جلسه برای تغییر شعر صحبت کنیم. ولی تقدیر الهی قرائت این شعر بود و حضرت آقا هم در زمان قرائت و هم در سخنرانی خیلی به این شعر لطف داشتد، برای من مایه خوشحالی بود و خدا را شاکرم.

حتی از نظر مخاطب هم تصور نمی‌کردیم که به این اندازه مورد استقبال واقع شود. امیدوارم از این فرصت برای جلو رفتن استفاده کنم. گاهی وقت‌ها در بین کسانی که شعرشان با تحسین حضرت آقا مواجه می‌شود دو حالت پیش می‌آید، نخست اینکه اوج شاعر در همین شعر به پایان می‌رسد و بروز و نمودی از این شاعر دیده نمی‌شود ولی در برخی از شاعران مانند «مرتضی آل کثیر» در سال ۸۶ شعرخوانی در حضور حضرت آقا برای او مثمر می‌شود و روز به روز پیشرفت می‌کند. امیدوارم این لطف خداوند برای بنده آغاز دوباره‌ای باشد.

رهیاب: آقا شفیعی شما چند سال پیش هم فرصت شعرخوانی داشتید ولی نتوانستید از آن استفاده کنید، اگر مایل باشید دوست داریم خاطره آن روز را از زبانتان بشنویم.

شفیعی: الان ساختار شعرخوانی خیلی بهتر از قبل شده و شما قبل از آغاز جلسه می‌دانید که کجا می‌نشینید و قرار است چه شعری را چه زمانی بخوانید. سال ۹۰ قرار بود من رباعی بخوانم. آقای قزوه به یکی از دوستان گفتند که به من و یکی دیگر از شاعران بگوید که بیاییم جلو شعرخوانی کنیم.

آقای قزوه به من و آن کسی که جلوی من روی صندلی نشسته بود، اشاره کرد که جایمان را عوض کنیم اما هر دویمان متوجه منظور آقای قزوه نشدیم و به همین دلیل من شعر خوانی نکردم. من خیلی ناراحت شدم ولی می‌گفتم شاید قسمت نبود که من شعرخوانی کنم.

امسال خیلی استرس داشتم و هر ذکری که بلد بودم را زمزمه کردم. واقعا شعر خوانی که شروع شد و تحسین‌های آقا را شنیدم، آرامش پیدا کردم. در این جلسه استرس این قدر زیاد می‌شود که شاعر از شعر خوانی منصرف می‌شود.
 

رهیاب: در این جلسه دیگر خبری از اشاره‌های آقای قزوه نبود (با خنده)؟

شفیعی: چرا اتفاقا. استرس که تمام شد شروع کردیم چایی خوردن، چند لیوان چای که خوردیم آقای قزوه دوباره شروع کرد، اشاره کردن. من هم گفتم چند سال پیش اشارات آقای قزوه را هم متوجه نشدم، امسال هم دوباره شروع کرده به اشاره کردن. بعد که به خودم آدم دیدم من و چند نفر دیگر در صف نخست نشسته‌ایم و هی پشت سر هم چایی می‌خوریم.

صافی: بعد افطار یک فلاکس چایی کنار من بود و می‌خواستم چایی بخورم، به یکی از کسانی که پیش من بود، گفتم:‌ای جان، حضرت آقا هم اهل دل هستند. جلسه شعرخوانی بدون چای که نمی‌شود. این شخص که چندباری برای دفاع از حرم به سوریه رفته بود گفت من با یکی از دوستان قرار گذاشتیم که اگر کسی از ما دو نفر در سوریه شهید شد، دیگری تا آخر عمر چایی نخورد و آن بنده خدا در سوریه به شهادت رسید.

 

آل کثیر: در جلسه دیدار شاعران با امام خامنه‌ای، ارزش جلسه بیشتر با مستمع است تا شاعر. در بقیه دیدار‌ها با اسم بردن از شاعر ارزش جلسه بالا می‌رود اما در دیدار شاعران با رهبر معظم انقلاب اسلامی این حضرت آقا هستند که ارزش جلسه را بالا برده‌اند.

این دیدار جزو بی‌نظیر‌ترین جلسه‌های ادبی در جهان است، در برخی از کشور‌ها مراسم شعرخوانی در حضور رئیس جمهور برگزار می‌شود ولی این جلسه به دلیل اهمیت شعر در به وجود آوردن انقلاب اسلامی و حضور رهبر این انقلاب، خیلی حائز اهمیت است. اهمیت این گفته‌ها به راحتی قابل درک نیست مگر اینکه کسی در بطن این ماجرا قرار گیرد.

برگزاری این جلسه به صورت مستمر در یک روز به‌خصوص، چند اتفاق مهم را با صرف کمترین هزینه مالی و زمانی را رقم می‌زند. یکی از این اتفاقات به صورت عام تکریم از شعر و شاعری است. شاید برخی از دستگاه‌های فرهنگی هزینه‌های زیادی را در دوران‌های مختلف برای تقدیر از شاعران برگزار کنند اما هیچ وقت این موضوع به صورت عام توسط مردم دیده نمی‌شود.

مثلا ما قیصر امین‌پور و یا مرحوم حمید سبزواری را پس از مرگ شناختیم اما این جلسه شاعر را قبل از مرگ به جامعه می‌شناساند و آن‌ها را به خود جذب می‌کند. اما به صورت خاص در این جلسه از شاعر متعهد و انقلابی تقدیر می‌شود یعنی «مستمع (آیت الله خامنه‌ای) رسانه و شاعر» مثلث مهمی است که شاید در هیچ کجا اتفاق نیفتد. در واقع اگر هزینه‌های کلان صرف کنیم و بخواهیم شعر ارزشی و شعر روز را به جامعه معرفی کنیم، نمی‌توانیم بهتر از این جلسه موفق به انجام این کار شویم.

به هرحال در این ۱۰ سالی که به صورت مستقیم و غیر مستقیم در جزئیات این دیدار قرار می‌گیرم چیزهای جدید و مهمی نصیبم می‌شود. حضرت آقا خودشان به خوبی نحوه معرفی شعر به جامعه را درک کرده‌اند و تأکید می‌کنند بر موضوع انجمن ادبی. شیوه سنتی برگزاری انجمن یکی از بخش‌های مهم تزریق شعر به جامعه است. شعر را با چاپ کتاب و یا از طریق رسانه‌ها می‌توان تبلیغ کرد ولی شاعر وقتی می‌بیند شعرش مورد استقبال قرار گرفته همه انگیزه‌های مادی را فراموش می‌کند و این از نکات مهم دیدار شاعران با مقام معظم رهبری است.

این جلسه فرصتی است که شاعر می‌تواند خودش را به جامعه معرفی می‌کند و خستگی را از تن شاعران در می‌آورد و رهنمودهای مقام معظم رهبری در این جلسه واقعا راهگشا هستند.

رهیاب: آقای آل کثیر به نظر شما این جلسه بیشتر رنگ و بوی سیاسی دارد یا ادبی؟

آل کثیر: حضرت آقا در یک فضای معمولی انقلابی‌گری خود را داشتند، حضور در انجمن‌ها را داشتند، با شاعران مختلفی ارتباط داشتند شاعرانی که شاید از نظر ما در فضای انقلاب نمی‌گنجیدند. امام خامنه‌ای ارتباط نزدیکی با این شاعران داشتند و اکنون به صورت منصفانه از آن‌ها یاد می‌کنند. شیوه نگرش حضرت آقا به هنر و هنرمند خیلی با ارزش است و سعی می‌کنند از همه روزنه‌های امید به شاعر نگاه کنند.

از نزدیک می‌بینم برخی از مسئولان در برخی از ادارات چون آن هنرمند را می‌شناسند با‌‌ همان نگاه سیاسی برخورد می‌کنند و اگر این هنرمند یک اشتباهی انجام داده باشد به صورت کامل از طرف این مسئول بایکوت می‌شود.

خیلی‌ها می‌پرسند که در این دیدار چه چیزی به شما هدیه دادند اما واقعا کسی که به این دیدار می‌رود به این فکر نمی‌کند که چه هدیه‌ای بگیرد بلکه این جلسه آنقدر اهمیت دارد که همه حاضرند هدیه‌ای دهند و فقط در جلسه حضور پیدا کنند.

در طول تاریخ شاعران درباری داشتیم و شاعران برای رسیدن به ثروتی شعر می‌گفتند ولی در این جلسه هیچ چیز متکلفانه‌ای وجود ندارد. هم ارادت ما به ایشان و هم صمیمیت مقام معظم رهبری هر دو از صمیم قلب است.
 

رهیاب: به نظر شما چون مقام معظم رهبری خود را از جامعه شعر وشاعری می‌دانند، این صمیمیت را در دیدار با شاعران دارند؟

شفیعی: این صمیمیت در یک ویژگی ایشان خلاصه نمی‌شود، بلکه ایشان یک جامعیتی دارند و در این جامعیت اگر تسلط به ادبیات، شوخ طبعی و تواضع نبود، از بار صمیمت این جلسه کم می‌کرد.

در نخستین سالی که به دیدار ایشان رفتیم من در سفره‌ای که مقام معظم رهبری روی آن غذا می‌خوردند، نشستم. من آن روز دیدم که محبت‌های حضرت آقا در سفره افطار فصل مجزایی از این دیدار است. من یادم می‌آید که ایشان آقای قزوه را صدا کردند و پرسیدند که آقای قزوه مجموعه شعر جدیدی چاپ کرده یا خیر. آقای قزوه گفتند که فلان کتاب جدید‌ترین چاپ من بود ولی درگیر کارهای جلسه دیدار بودم و یادم رفت آن را خدمتتان بیاورم. مقام معظم رهبری گفتند که این کتاب را تهیه کردم.

آقای قزوه به یکی از شاعرانی که سر سفره بود، گفت که این کتاب را یک ماه است که چاپ کردم و اصلا انتظار نداشتم که مقام معظم رهبری این کتاب را دیده باشند.

ایشان در این دیدار‌ها سراغ برخی از شاعران جوان را می‌گرفتند. یک سال یادم می‌آید سراغ میلاد عرفان‌پور را گرفتند، یا یک سالی حضرت آقا سراغ مرتضی حیدری آل‌کثیر را از وحید کیانی گرفته بودند. امسال چهارمین باری بود که به دیدار مقام معظم رهبری می‌رفتم و نخستین باری بود که شعر می‌خواندم اما قبل از اینکه آقای قزوه بنده را معرفی کند، مقام معظم رهبری گفتند که بله این جوان نوه آقای شفیعی اهواز هستند.

حالا شما این رفتار را با رفتار برخی از مسئولان استان مقایسه کنید، مگر ما در استان چند شاعر آئینی داریم؟ حالا اگر در یکی از این جلسات استانی مرتضی حیدری آل کثیر حضور نداشته باشد کدام یک از مسئولان ما متوجه غیبتش می‌شود؟

تا کسی در این جلسه حضور پیدا نکند، نمی‌تواند این صمیمیت را درک کند. چون ما خیلی معدود ملاطفت‌های حضرت آقا را از رسانه‌ها می‌بینیم، عموماً ما با شخصیت نخست دینی و سیاسی مملکت مواجه می‌شویم و نه با یک عالمی که پدرانه به همه محبت می‌کند.

من شاعرانی می‌شناسم که از بزرگان شعر هستند و با نظام فعلی کشور مخالف هستند اما به شاگردان خود گفته‌اند که ما به خاطر آقای خامنه‌ای از نظام انتقاد نمی‌کنیم. یک وقتی ما به عنوان ولی فقیه ایشان را نگاه می‌کنیم اما اینکه کسی سیستم ولایت فقیه را قبول نداشته باشد ولی بگوید من به آقای خامنه‌ای ارادات دارم، نشان از جامعیت شخصیت مقام معظم رهبری است.

یا برخی از شاعران در ابتدا موافق فتنه ۸۸ بودند اما بعد‌ها خودشان گفتند که پس از دیدار با مقام معظم رهبری نظرشان نسبت به فتنه تغییر پیدا کرد و حتی علیه فتنه رباعی‌هایی سرودند. به نظر بنده اگر نگاه حضرت آقا به شاعران سیاسی بود، امکان نداشت که سلیقه‌های مختلف شیفته رفتار حضرت آقا بشوند.

رهیاب: منظورتان این است که نگاه امام خامنه‌ای به شاعران یا در کل هنرمندان صرفاً هنری است؟

شفیعی: نگاه ایشان به هنر نه ولی نگاه ایشان به هنرمند سیاسی نیست. امام خامنه‌ای برای جذب افراد با سیاست وارد نمی‌شوند. مثلا پدر من اگر بخواهد بچه‌های خود را سر سفره جمع کند، بسم الله خودش را با مسئله مورد اختلاف شروع نمی‌کند بلکه ابتدا با ملاطفت و جنبه پدری ما را جمع می‌کند و بعد از محبت، نصیحتش را می‌کند.

هیچ وقت شاکله دیدار حضرت آقا و شاعران سیاسی نبود ولی هیچگاه هم صحبت‌های ایشان خالی از سیاست نبود. چون ایشان یک مجموعه کامل شخصیتی است. سیاست، محبت پدرانه و تسلط شاعرانه مقام معظم رهبری در این دیدار به صورت کامل به شاعر ارائه می‌شود و وقتی همه این‌ها را با هم ببینید نمی‌توانید که این شخصیت را دوست نداشته باشید.

من یقین دارم که برخی از شاعرانی که نظرشان با نظام یکی نیست اگر در این دیدار حاضر شوند بخشی از نگاه سیاسیشان تغییر می‌کند و به نظرم بقیه شاعران حاضر در جلسه هم این نظر را قبول داشته باشند.

برای من جوان تازه کار خیلی لذت بخش است که حضرت آقا سراغ مرا از دیگر شاعران بگیرند و یا اینکه قبل از معرفی مرا بشناسند. محبت ما به رهبر و محبت ایشان به ما تکلف گرایانه نیست. چ‌تر محبت حضرت آقا به هنرمندان باز است هرچند که ایشان صاحب موضع هم هستند.

یک وقتی کسی موضع روشنی ندارد و همه دور او جمع می‌شوند ولی برخی افراد موضع شفاف دارند و خیلی خوب فضا را مدیریت می‌کنند که حتی اگر هنرمند با آن‌ها اختلاف نظر داشته باشد، نظر آن‌ها را می‌پذیرد.

رهیاب: یکی از انتقاداتی که در روزهای اخیر در فضای استان مطرح شد این بود که چرا برخی از چهره‌های حاضر در این دیدار برای چندمین بار به این دیدار می‌روند و برخی دیگر از شاعران هنوز موفق به حضور در یک جلسه نشده‌اند؟

آل کثیر: این جلسه یک ویژگی خاصی دارد. این ویژگی این است که آرزو می‌کنید همه شاعران در این جلسه شرکت کنند و دوم اینکه آرزو می‌کنید خودتان در این جلسه شرکت کنید حتی اگر دیگران نباشند.

برخی‌ها شعر می‌گویند و شعر آن‌ها مخاطب پیدا می‌کند اما ملاک شرکت در این جلسه این موضوع و یا ارزشی بودن صرف نیست. پیشنهادم این است که شاعرانی را به این جلسه دعوت کنند که خود را از این جمع دور می‌بینند چرا که می‌توان آن‌ها را دوباره به جمع بازگرداند.

این جلسه ۲ ظرفیت مجزا دارد؛ ظرفیت نخست موضوعی است و دوم ظرفیت ادبی. گزینش‌گران این جلسه را اگر ببینید متوجه می‌شوید که شاعران معناگرا هستند. بنا بر این این نگاه می‌تواند روی گزینش شاعر تأثیر بگذارد.

ما شاعرانی داریم که شعر آن‌ها از نظر زبانی ورزیده است و شعرهای خوبی دارند ولی خیلی کم شعر این شاعران در جلسه دیدار با مقام معظم رهبری قرائت شده است. به نظرم برخی از اشعار شاید به سبک هندی استوار نباشند اما شعر امروز هستند و به قولی غزل نیمایی به آن‌ها گفته می‌شود، به نظرم خوب است که این اشعار در این جلسه قرائت شود.
 

یکی از انتقادات به این جلسه نا‌متوازن بودن شاعران دعوت شده از استان‌های مختلف است. ممکن است از یک استان کسی در جلسه شرکت نکند و از استانی دیگر چندین شاعر شرکت کنند. امسال برای نخستین بار حوزه هنری کشور از حوزه‌های هنری استان‌‌ها خواست که ۱۰ شاعر و ۲ شعر آن‌ها را معرفی کنند ولی عملاً این موضوع رعایت نشد.

مثلا برخی‌ها انتظار داشتند که حداقل یک نفر شاعر از آن استان در این جلسه حضور پیدا کند ولی در انتخاب خیلی تأثیر نگذاشت.

بنده مدتی قبل از برگزاری جلسه به آقای قزوه گفتم که این جلسه به تریبونی برای شعر انقلاب تبدیل شده و اگر کسی از خوزستان در این جلسه حضور پیدا کند و شعر بخواند یعنی نماینده و کرسی شعر انقلاب در خوزستان است و شعر انقلاب در این استان نفس می‌کشد. در مورد شعر آقای شفیعی هم باید بگویم که آقای قزوه شعر را شنید و گفت این شعر برای دیدار جواب می‌دهد.

البته این را هم بگویم که اگر از آن جلسه بیرون بیائیم می‌بینیم که فرآیند انتخاب شعر و شاعر برای حضور در این جلسه خیلی سخت است.

رهیاب: با توجه به اینکه آقای صافی مسئول بخش آفرینش‌های هنری حوزه هنری استان هستند، لطفا مکانیزم انتخاب شاعران برای این جلسه را بیان کنید.

صافی: انتخاب افراد و یا شعر‌ها بر عهده حوزه هنری کشور و تیمی از شاعران است. برای حضور در این دیدار یک شماره فاکس و ایمیل وجود دارد که شاعران می‌توانند اشعار خود را برای حوزه هنری ارسال کنند و شعر‌هایشان مورد داوری قرار بگیرد.

امسال برای خوزستان تلاش شد که ۳ سهمیه از خوزستان عازم جلسه شوند و اینکه کدام شاعر برود، برای ما زیاد حائز اهمیت نبود. فعال بودن در حوزه شعر انقلاب هم برای انتخاب شاعر ملاک است.

آل کثیر: من تا قبل از سال ۸۶ جوایز زیادی کسب کردم و در جشنواره‌های زیادی حضور پیدا کردم اما شاید تا آن وقت می‌گفتم که هنوز وقت این دیدار برای نرسیده است؛ در سال ۸۶ در چند جشنواره بین‌المللی جایزه کسب کردم و در دو جشنواره کتاب برگزیده شدم. و این یکی از علل حضور بنده در آن دیدار بود.

پس یکی از مهم‌ترین دلایل حضور در این جلسه، حضور فعال در جشنواره‌های شعر، سرودن شعر تأثیر گذار و چاپ کتاب است.

صافی: البته اگر مکانیزم منظمی برای اعزام شاعران به وجود بیاید بسیاری از شبهات در این زمینه قابل رفع است.

رهیاب: آقای آل کثیر در مراسم شعرخوانی امسال، شعر آقای شفیعی بیشتر از سروده‌های دیگر شاعران مورد توجه قرار گرفت؛ ۹ سال گذشته هم شعر عربی شما توجه‌ها را به خود جلب کرد؛ به نظر شما شعرخوانی در محضر مقام معظم رهبری شاخصی برای پیشرفت و شناخته شدن شعر و شاعران است؟

حیدری آل‌کثیر: تکریم شعر و شاعری و تکریم شعر متعهد از خوبی‌های این جلسه است و قرائت شعر در این جلسه تریبون و پله‌ای برای صعود است. بنده تأثیر قرائت شعرم در محضر مقام معظم رهبری را دیدم و به نظرم یکی از بهترین شعر‌هایم بود.

این جلسه حتی در مشخص کردن مسیر شاعر هم تأثیر گذار است و به واقع منبع فیض است.

صافی: البته این تصور نباید بشود که هر شعری که در این دیدار قرائت شود، مورد استقبال مخاطب واقع شود و یا به سود شاعر باشد. در همین جلسه یکی از شاعران شعری قرائت کرد که نتیجه عکس برای این شاعر داشت.

رهیاب: به نظر شما هدف اصلی این جلسه، این حضور و این صمیمت چه چیزی است؟ هدف فقط تکریم شعر و شاعری است و یا اینکه قرار است خط مشی شاعران انقلاب بعد از این جلسه ترسیم شود؟

شفیعی: بعضی‌ها فکر می‌کنند که در این دیدار قرار است گزارش کار یک سال گذشته مطرح شود اما این اشتباه است و به نظر من در این جلسه «آینده» اهمیت بشتری نسبت به «گذشته» دارد. نکته مهم این است که حضرت آقا در این جلسه راه سال بعد را مشخص می‌کنند.

یعنی از الان تا سال آینده مولفه‌هایی که جلوی چشم شاعر انقلاب باید باشد، مولفه‌های این دیدار هستند. به نظر بنده بُعد تأثیر این جلسه روی بعد است و برای همین بخشی از شاعران فارسی زبان دیگر کشور‌ها هم در این دیدار حضور پیدا می‌کنند.

حضرت آقا در این جلسه پیشرفت شعر فارسی را هم می‌سنجند اما این جلسه یک نوع از صدور انقلاب است و بیشتر از آنکه شاعر فارسی زبان خارجی در این جلسه شعر بگوید و حضرت آقا گوش دهند قرار است که حضرت آقا حرف بزنند و این شاعر بشنود.

به نظر من در این جلسه کسی نمی‌تواند از مقام معظم رهبری تأثیر نپذیرد و این موضوع را کنار این بگذارید که قرار است بعد از این جلسه مقام معظم رهبری برای شاعر خارجی چراغ راهی روشن می‌کنند.

برای همین است که در دیدار رمضانی امسال حضرت آقا با شاعران، ایشان درباره اهمیت ترجمه تأکید کردند. در واقع مقام معظم رهبری برای صدور انقلاب حساب ویژه‌ای روی هنر باز کردند.

این نگاه آقا فقط به یک شاعر منتقل نمی‌شود بلکه به نظر بنده به یک انجمن شعر خارجی و یا یک کشور منتقل می‌شود اما نیمه خالی لیوان هم این است که بخشی از این کار وظیفه مقام معظم رهبری نیست و باید بزرگان شعر ما این اقدامات را انجام دهند.

اما همان‌طور که در اقتصاد و سیاست حضرت آقا یک تنه در حال به دوش کشیدن همه بار انقلاب هستند در ادبیات هم ایشان وارد عمل شده‌اند، گرچه در ادبیات کمی امیدوار‌تر از بقیه حوزه‌ها هستند.

برخی‌ها می‌خواهند در مسیر مقام معظم رهبری حرکت کنند اما در برداشتن گام نمی‌توانند خود را به گام‌های ایشان برسانند، خوشبختانه بزرگان شعر ما و شاعران جوان ما اراده حرکت در این مسیر را دارند هرچند ممکن است نتوانند خود را سرعت امام خامنه‌ای برسانند.

رهیاب: خاطره جالبی از جلسه امسال اگر دارید، بیان کنید.

شفیعی: امسال حضرت آقا به آقای سیار گفتند که شما هم شعرخوانی کنید که این شاعر به شوخی گفتند شما ولی امر مسلمانان هستید اما اینجا همه کاره آقای قزوه است.
 

رهیاب: آقای آل کثیر شما از جمله معدود شاعران دو زبانه خوزستان هستید که سروده‌هایی به زبان عربی و فارسی دارید. به نظر شما به دلیل مجاورت کشورهای عرب با خوزستان اگر در این جلسه شاعران عرب استان حضور پیدا کنند، می‌تواند برای شعر عربی مثمر باشد؟

آل کثیر: در سالی که ابو ذیه شعر خوانی کردم در دیدار شاعران آیینی بود و جلسه به صمیمیت جلسه اخیر مقم معظم رهبری با شاعران نبود. در آن جلسه حضرت آقا به دلیل برخی از اشعار ناراحت بودند و این ناراحتی در ایشان پیدا بود.

وقتی بنده شعرم تمام شد، مقام معظم رهبری ۵ دقیقه درباره شعر عربی خوزستان صحبت کردند، این فرمایشات ۲ پیام داشت. نخست اینکه می‌خواستند بگویند به اشعاری که از زبان مردم و از احساسات مردم هستند، علاقه دارند و دوم اینکه می‌خواستند اهمیت شعر عربی خوزستان را نمایان کنند.

یکی از شاخصه‌های شعر عربی خوزستان، شعر آیینی و تعهد اسلامی است. در گذشته هم شاعران عرب خوزستان جلسه خصوصی با مقام معظم رهبری داشتند. این اتفاق اگر دوباره برای شاعران خوزستانی بیفتد، اتفاق خوشایندی است.

صافی: همه سعی بنده به عنوان عضوی از حوزه هنری خوزستان برای سال آینده حضور یک شاعر عرب خوزستانی در این جلسه است تا اشعار حماسی عرب‌های خوزستان در این جلسه هم قرائت شود.