چگونه می توان به نابودی تروریسم امیدوار بود؟

از تِروریسم در فارسی با عنوان هراس‌افکنی نام برده شده‌ و به هرگونه عملکرد و تهدید برای ترساندن و یا آسیب رساندن به شهروندان، حکومت، گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی گفته می‌شود.

در تعریف سازمان ملل متحد از تروریسم دو گرایش عمده در نظرات رسمی و غیررسمی کشورهای عضو این سازمان مشاهده می شود. یک گرایش که گرایش غالب نیز به شمار می آید و عمدتا از سوی کشورهای غربی عضو سازمان ملل متحد دنبال می شود، تلاش دارد هر نوع تحرک خشونت آمیز علیه نظام های سیاسی و قدرت های حاکم در سرزمین های مختلف در جهان امروز را بدون توجه به علل، انگیزه ها، مبانی اعتقادی و ریشه های آن، محکوم سازد و همه را مصداق فعالیت تروریستی تلقی کند. در حالی که گرایش دوم می کوشد جنبش های استقلال طلبانه، مبارزه با اشغالگری و تبعیض نژادی را از تحرکات تروریستی جدا کند. این گرایش عمدتا از سوی کشورهای جنوب و به خصوص اعضای سازمان کنفرانس اسلامی دنبال می شود.

کنوانسیون ضد تروریسم

در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۱، شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه ۱۳۷۳ را به تصویب رساند که پاسخ مستقیم به حوادث ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ بود. این قطعنامه تمام کشورهای عضو را ملزم می سازد اقدامات ویژه ای برای مبارزه با تروریسم اتخاذ کنند. همچنین کمیته ضدتروریسم(CTC) در این قطعنامه شکل گرفت تا بر اقدامات کشورهای عضو برای ایجاد یک قابلیت جهانی برای مقابله با تروریسم نظارت داشته باشد. کمیته ضد تروریسم که از ۱۵ عضو شورای امنیت تشکیل می شود، یک نهاد اجرایی نیست و تحریم اعمال نمی کند و هیچ کشوری را مورد تعقیب قرار نمی دهد یا محکوم نمی سازد. این کمیته در پی ایجاد گفت و گو بین شورای امنیت و کشورهای عضو در خصوص نحوه حصول به اهداف قطعنامه ۱۳۷۳ سازمان ملل متحد است.

قطعنامه ۱۳۷۳ از تمام کشورها می­خواهد اقدامات خود را در خصوص اجرای مفاد قطعنامه به اطلاع کمیته ضد تروریسم برسانند. در این ارتباط، کمیته ضد تروریسم از کشورها خواسته است یک ارزیابی نسبت به قوانین و مکانیسم موجود خویش در راستای مبارزه با تروریسم و الزامات قطعنامه ۱۳۷۳ داشته باشند. کمیته ضد تروریسم محدوده ­ای را مشخص می ­سازد که در آن بخش کشورها نیاز دارند به تقویت بنیان و زیر ساخت قانونی خود بپردازند. این کمیته کمک به کشورها را تسهیل می ­سازد، اگر چه خود کمک مستقیم نمی ­کند.

از نظر کنوانسیون مبارزه با تروریسم سازمان کنفرانس اسلامی، اصطلاح "تروریسم" به هرگونه عمل خشونت‏ آمیز یا تهدید کننده اطلاق مى ‏شود که على ‏رغم مقاصد یا انگیزه به منظور اجراء طرح جنائى فردى یا گروهى که با هدف ایجاد رعب بین مردم، تهدید به آسیب رساندن، به خطر انداختن جان، حیثیت، آزادی ها، امنیت یا حقوق آنان، به خطر انداختن محیط زیست یا هرگونه تأسیسات اموال عمومى و خصوصى، اشغال یا تصرف آنها، به خطر انداختن منابع ملى و تأسیسات بین‏المللى یا تهدید کردن ثبات، تمامیت ارضى، وحدت سیاسى و حاکمیت کشورهاى مستقل انجام گیرد.

 مبارزه آمریکا با تروریسم

ایالات متحده آمریکا پس از دوازده سال جنگ بی‌امان علیه گروه تروریستی القاعده، اشغال دو کشور در جست‌وجوی فرماندهان این گروه، به خاک و خون کشیدن بیش از یک میلیون انسان در عراق و افغانستان به همین بهانه و استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین برای منفجرکردن مظنونان به عضویت در این گروه به همراه خانواده و همسایگان و میهمانان‌شان که هر روز در یمن و پاکستان در حال رخ‌دادن است، هنوز نتوانسته این گروه را از بین ببرد. هر چند که گروه های تروریستی منافع بسیاری نیز برای بازار صلاح و کارخانه های اسلحه سازی آمریکا دارند.

ایران قربانی تروریسم

جمهوری اسلامی ایران نیز یکی دیگر از قربانیان تروریسم است؛ به گونه ای که در مدت ۳۰سال گذشته بسیاری از عالمان و دانشمندان خود را در این عرصه از دست داده و این نشان دهنده ناتوانی دشمنان و خشم روز افزون آنها نسبت به پیشرفت های یک کشور اسلامی است. هر چند که تاکنون در موارد بسیاری ترورها ناموفق بوده و رژیم غاصب صهیونیستی با وقاهت تمام مسئولیت ترورها را بر عهده گرفته، اما تا کنون هیچ ارگان و نهاد بین المللی جرأت نکرده نام تروریست را بر این رژیم جنگ طلب بگذارد که خود نشان دهنده دست های پشت پرده در نهاد های بین المللی مانند سازمان ملل متحد و دیگر نهادها برای جلوگیری از این موضوع است.

بمب گذاری های پیاپی کشور عراق، بیش از ۱۰ سال ناامنی در افغانستان و کشتار زنان، کودکان و غیر نظامیان در سوریه، نشان می دهد که قوانین مبارزه با تروریسم و اجرا کنندگان آن در مجامع بین المللی نه تنها موفق عمل نکردند، بلکه در بسیاری از مواقع با سکوت خود در برابر این پدیده شوم، زمینه رشد و گسترش آن را در کشورهای اسلامی و آفریقایی فراهم ساختند.

این قضیه نشان می دهد که هر اندازه قوانین بر اساس منطق و عقل تنظیم شده باشند، اما اجرا کنندگان آن هدفی دیگر را دنبال کنند، اجرای آن قوانین نتیجه عکس خواهد داد؛ چرا که اجرا کنندگان اعتقادی به مفاد آن قانون ندارد.

به طور مثال فرض کنید اگر مأموران مبارزه با مواد مخدر، قوانین حوزه کاری خود را قبول نداشته باشند و یا اینکه به ظاهر قبول کرده، اما در عمل با قاچاق چیان مواد مخدر مبارزه نکنند، چه اتفاقی می افتد؟

تروریسم همچنان در حال گسترش

پایگاه خبری «پالسی میک» با اشاره به اینکه آمریکا در زمینه فروش تسلیحات در جهان حرف اول را می زند، با استناد به داده های کمیته تحقیقاتی کنگره آمریکا می نویسد: واشنگتن در سال ۲۰۱۱ به طور شگفت آوری ۶۶٫۳ میلیارد دلار در سراسر جهان تسلیحات و تجهیزات نظامی فروخته است.

کل فروش جهانی تسلیحات در سال گذشته برابر با ۸۵٫۳ میلیارد دلار بوده است. درآمد ۶۶٫۳ میلیارد دلاری آمریکا از فروش تجهیزات نظامی اش، به معنای این است که این کشور تقریبا ۷۸ درصد از کل معاملات تسلیحاتی در جهان را به نام خود ثبت کرده است.

بین سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۱، آمریکا فروش شگفت آور ۱۱۳ میلیارد دلاری تسلیحات جهانی را ثبت کرد و این در حالیست که روسیه، دومین تولید کننده اسلحه در دنیا، تنها ۴٫۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۱ در سطح بین المللی فروش تسلیحات داشته است.

تروریست ها، بزرگترین خریداران تسلیحات نظامی

آمریکا در کل سال مالی ۲۰۱۱، معادل ۱٫۵ میلیارد دلار تسلیحات به مصر وارد کرده است که شامل کشتی و گاز اشک آور می شود. این معامله تسلیحاتی تا نوامبر سال ۲۰۱۱ و مدت ها بعد از این که نیروهای پلیس مصر به سوء استفاده های گسترده حقوق بشری هم در دوران سرنگونی رژیم مبارک و هم در دوره انتقال سیاسی بعد از آن ادامه داشته است.

سایر رژیم های خودکامه، مانند عربستان سعودی نیز ذینفع فروش های تسلیحاتی آمریکا بوده اند؛ به طوری که عربستان در این معاملات، ۸۴ عدد از گران ترین جنگنده های اف ۱۵ را به عنوان بخشی از معامله ۳۳٫۴ میلیارد دلاری خود با آمریکا خریداری کرده است.

تسلیحات آمریکا ۹۹ درصد از نیازهای تسلیحاتی عربستان را تأمین کرده و این در حالیست که این فروش در شرایطی انجام شده که رژیم آل سعود، ۲۶ حکم اعدام را در سال ۲۰۱۱ صادر کرده که تمام آنها شامل گردن زدن بوده است.

میزان کمک ‌های غیرنظامی و نظامی آمریکا به سوریه از زمان آغاز نا آرامی‌ها در این کشور، در سال ۲۰۱۱ به رقمی بالغ بر یک میلیارد دلار می‌ رسد که شامل ارسال جدیدترین نسل از سلاح های تولید شده در این کشور است.

رژیم آل سعود، کویت و برخی کشورهای اروپایی نیز با ارسال کمک های تسلیحاتی و غیر نظامی، هر کدام به روشی سعی بر تقویت تروریست ها و ادامه روند کشتارها در سوریه دارند.

حال این سؤال در اذهان عمومی مطرح است که با افزایش خرید و فروش سلاح در دنیا، کمک های نظامی کشورهای مدعی مبارزه با تروریسم به گروه های تروریستی و بی تفاوتی مجامع بین المللی نسبت به افزایش قدرت تروریست ها در دنیا، چگونه می توان به نابودی تروریسم و اجرای قوانین بین المللی در مقابله با این پدیده شوم، امیدوار بود؟

مرجع / رسا