آنچه در ذهن وزير خارجه بيمار تركيه مي‌گذرد

برای نابودی سوریه، لبنان، عراق و ایران آماده شوید

از آغاز بحران سوريه تاكنون، تركيه، نقشي پيشرو را در دستور كار قرار داده است، ابتدا در كنار عناصر مخالف دولت سوريه ايستاد و آنگاه كشورهاي غربي را عليه سوريه تحريك كرده، به پشتيباني هر چه بيتشر از عناصر مسلح واداشت و در آخرين مرحله نيز دخالت مستقيم نظامي آن ها در سوريه را خواستار شد.

روزنامه السفیر چاپ بیروت در گزارشی در مورد تحولات سوریه و نقش ترکیه برای سرنگونی نظام حاکم بر دمشق، نوشته است: به یاد داریم که چگونه دولت ترکیه، با ارائه درخواستی رسمی به پیمان ناتو در آوریل ۲۰۱۲، در واکنش به اصابت یک گلوله به یک پلیس ترکیه در نزدیکی مرز در شهر کیلیس، دخالت ناتو در دفاع از ترکیه را خواستار شد. این در حالی است که اصابت این گلوله به پلیس ترکیه در جریان پیگرد یکی از عناصر ارتش آزاد توسط ارتش سوریه صورت گرفته بود که به ترکیه می گریخت.
پس از آن، دو جنگنده ترکیه در ماموریتی خطرناک و تجسسی، حریم هوایی سوریه را نقض کرد، اما ارتش سوریه با هوشیاری این جنگنده‌ها را هدف قرار داد و ترکیه به سرعت در تاریخ ۲۲ ژوئن ۲۰۱۲، برای دخالت ناتو در حمایت از ترکیه، درخواست رسمی داد.
درخواست سوم ترکیه، در سوم ماه مارس، پس از آن صورت گرفت که پنج تن از شهروندان ترکیه بر اثر اصابت یک گلوله خمپاره به شهرک آکجاقلعه در نزدیکی مرزهای این کشور با سوریه کشته شدند. شلیک این گلوله خمپاره طی درگیری شدید ارتش سوریه با عناصر مسلح صورت گرفت که وارد منطقه مرزی شده بودند. دولت ترکیه به سرعت این مساله را بهانه کرد و در لایحه‌ای که به پارلمان ترکیه ارائه داده بود، مجوز واکنش فوری به هرگونه اقدام تحریک آمیز سوریه در آینده را گرفت.
دولت ترکیه این امتیاز را پس از آن به دست آورد که همه تلاش‌هایش برای ایجاد منطقه حائل به منظور پناه دادن به آوارگان سوری به شکست انجامیده بود.
نویسنده السفیر در ادامه گزارش خود می‌نویسد: تحولات اخیر، فرصت‌های بیشتری در اختیار دولت رجب طیب اردوغان قرار داد تا بتواند به اهداف خود برسد و پیشاپیش این اهداف، ورود به شمال سوریه و اعمال کنترل بر نوار مرزی است که ترکمن‌ها و کردها در آن جا زندگی می‌کنند.
به این ترتیب، علت تلاش‌های دولت ترکیه در طول سال گذشته جهت یکپارچه سازی و گردهم آوردن گروه‌های ترکمن در سوریه، مشخص می‌شود و آشتی دادن آنها با حزب اتحادیه دموکرات کرد سوریه و چندین بار دعوت صالح مسلم رهبر این حزب به استانبول، معنی پیدا می کند.
حسن محلی خبرنگار این روزنامه در استانبول در ادامه گزارش خود آورده است: دولت آنکارا برای چنین حضور عملی و مستقیم یا از طریق داشتن روابط مستقیم با گروه‌های مسلح موجود در منطقه نقشه می‌کشد تا قادر به تثبیت حضور سیاسی، امنیتی، اطلاعاتی و اقتصادی خود را در مرحله آینده باشد که به زعم دولت اردوغان، مرحله سقوط بشار اسد و روی کار آمدن دولت فدرال سوریه به شیوه حکومت کنونی عراق است. دولت ترکیه می‌خواهد با حضور در شمال سوریه، سوپاپ اطمینانی در برابر هرگونه اقدام تحریک آمیز احتمالی سوریه بر ضد علوی‌های ساکن منطقه انطاکیه در مرزهای ترکیه و سوریه داشته باشد، به ویژه که آنها بخشی از اقوام علوی سوریه به شمار می‌روند.
همه این محاسبات به ویژه محاسباتی که جنبه اعتقادی ترکیه‌ای دارد، دولت اردوغان را به فعالیت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به منظور ایفای نقشی پیشرو واداشت، نقشی که از ایفای آن در جنگ جهانی سال ۲۰۰۳ برضد عراق بازماند، زیرا پارلمان وقت ترکیه، با استقرار نیروهای آمریکایی در ترکیه مخالفت کرده بود. هر چند اردوغان بارها تلاش کرد لایحه دولت را به این بهانه به تصویب برساند که این کار سبب می‌شود، آنکارا در آینده بتواند درباره سرنوشت عراق و شمال کرد نشین و به ویژه ترکمن نشین آن، حق نظردهی داشته باشد.
این پیش زمینه، اردوغان را ناچار می‌کند، برای آینده سوریه، حساب و کتاب‌های بیشتری مدنظر قرار دهد، زیرا اگر قرار بر حمله به سوریه باشد، ترکیه ناچار خواهد شد پشتیبانی بیشتری از عناصر مسلح در سوریه انجام دهد تا بتواند سلطه این عناصر بر شهر حلب را تضمین کرده، آن را منطقه‌ای آزاد شده و تحت الحمایه مستقیم ترکیه با چراغ سبز آمریکا و غرب اعلام کند. مشابه این اقدام را کشورهای غربی، در حمایت از کردهای عراق در برابر ارتش صدام در شمال مدار ۳۶ درجه انجام دادند.
این محاسبات پیچیده، ترکیه را واداشت در درجه نخست، کشورهای غربی را قانع کند، ناخرسندیشان از بده بستان‌های جبهه النصره و سازمان القاعده را نادیده بگیرند. سپس احمد داود اوغلو وزیر خارجه خود را به جده فرستاد تا همسان بودن نقشه‌های ترکیه با عربستان سعودی را به آنها اثبات و تاکید کند که هدف آنها واحد است و آن، براندازی دولت بشار اسد و سپس تعیین نقشه‌های مشترک بر ضد لبنان و عراق و پس از آن ایران؛ که همگی کشورهای همسایه ترکیه هستند.
اظهارات چهارشنبه شب گذشته داود اوغلو وزیر خارجه ترکیه پس از بازگشت از جده، بازتاب دهنده همه نقشه‌های نظری و عملی دولت ترکیه است. او از مردم ترکیه خواست برای مرحله آینده آماده باشند، مرحله‌ای که آن را برای ملت و دولت ترکیه سرنوشت ساز دانست زیرا به مثابه بالکانیزه کردن خاورمیانه خواهد بود.
نویسنده السفیر در پایان گزارش خود با بررسی رویکرد داوود اوغلو نتیجه می‌گیرد: وی مرحله آینده را در صورت تعامل مناسب با آن، به نفع ترکیه دانست و به این ترتیب روشن می‌شود که رهبران حزب "عدالت و توسعه" در آنکارا که با سقوط محمد مرسی رئیس جمهور سابق مصر، مرحله اول بازی در منطقه خاورمیانه را باخته بودند، به دنبال محقق ساختن یک پیروزی فوری جدید از طریق براندازی بشار اسد هستند و برای تحقق این پیروزی از همه سازوکارها شناخته شده و نشده استفاده خواهند کرد. به همین سبب دولت ترکیه خود را برای هرگونه مساله غافلگیرکننده سیاسی و نظامی آماده کرده است و تلاش می‌کند در این مرحله به عنوان مرجع تصمیم گیری عمل کند، به همین خاطر است که برای ایفای هرگونه اقدام نظامی در سوریه اعلام آمادگی می کند.

 

مرجع / العالم